vigilie, de nachtwake
De vigilie is het uur van de duisternis en de stilte. Het is het uur van de nachtwake in het klooster, de tijd om vertrouwd te raken met de duisternis. De vigilie nodigt je uit om de duisternis te vertrouwen in weerwil van de angst die ze oproept. Als je haar tegemoet treedt met de moed die openstaat voor het leven, ontdek je een groot geheim: er schijnt licht in de duisternis. Niet naar de duisternis toe, maar te midden van de duisternis.
De bovenstaande alinea is een deel van de karakterisering van een van de kloostergetijden: de vigilie of nachtwake. De vigilie is het eerste van oorspronkelijk acht gebedsmomenten in een contemplatief klooster. Inmiddels is in vrijwel alle Nederlandse en Belgische kloosters het aantal gebedsmomenten teruggebracht tot 5 à 7 keer per dag. Een uitzondering is de benedictijner abdij St. Benedictusberg in Vaals, tevens de abdij waar het getijdengebed nog Gregoriaans -dus in het Latijn- wordt gezongen. Ieder getijde als deel van het dagritme kent zijn eigen karakteristiek, precies zoals ieder seizoen als deel van het jaarritme een eigen sfeer heeft. Bewustwording van dit dagritme helpt je om mee te bewegen met de natuurlijke tijd in plaats van losgezongen van de natuur door te hollen. Het maakt je rustiger, energieker en productiever.
kloosterdag
Thuis kun je oefenen om jezelf beter af te stemmen op dit natuurlijke dagritme door regelmatig een kloosterdag te houden. Zelf breng ik een keer per maand een etmaal in stilte door, waarbij ik mij laat leiden door de acht gebedsmomenten uit het klooster. Ook vandaag, 6 november 2020, is zo’n dag. De oorsprong van deze gewoonte ligt bij De Voorde in Laag-Zuthem (inmiddels ter ziele). Dit centrum bracht programma’s voor persoonlijke en professionele groei op basis van mystieke inzichten en westerse psychologie. Aan het begin van deze eeuw maakte ik kennis met stiltedagen in het ritme van de getijden, die daar werden georganiseerd door Erica de Dreu. Deze waren onderdeel van vijfdaagse retraites. Ik heb aan veel van die dagen deelgenomen, als retraitant en als gastheer. Maar al snel ben ik dit ook met enige regelmaat thuis gaan doen. De oorspronkelijke opzet van De Voorde paste ik aan mijn thuissituatie aan.
Ook jij kunt in jouw eigen thuissituatie kennismaken met deze vruchtbare omgang met tijd. Mijn kennis en ervaring heb ik neergelegd in het gratis e-boek Kloosterdag, thuis verstillen in het ritme van de getijden. Ik geef je de achtergronden bij het kloosterritme, praktische aanwijzingen om zelf een kloosterdag te organiseren en een uitwerking van alle acht momenten. Van ieder getijde beschrijf ik het specifieke karakter om je bewuster te maken van die tijd van de dag. Gebruik het om te oefenen en er die getijden uit te pikken, die je een plek kunt geven in jouw dagelijks (werk)ritme. Je kunt het e-boek in drie delen downloaden op de pagina Stiltedag. Veel plezier ermee!
