charisma

Je wilt op bezoek in een klooster en je staat voor de keuze waar je naar toe gaat. Bezoek je een klooster van de benedictijnen, trappisten of cisterciënzers, van de dominicanen of franciscanen? Of reis je toch af voor een stille retraite met de Geestelijke Oefeningen↪ bij de jezuïeten? Als voorbereiding lees je boeken over deze verschillende orden of boeken die door kloosterlingen zijn geschreven. Als je “tussen de regels door” kunt lezen, bespeur je een verschil in toon, in zaken die aandacht krijgen, in de nadruk die er op bepaalde kloosterwaarden wordt gelegd. Ook het dagritme van kloosters van verschillende ordes wijkt nogal af. Bezoek je een abdij van de cisterciënzers dan kun je 6 – 7 keer per dag een dienst bijwonen, terwijl je in een klooster van de dominicanen maar 2 – 3 keer per dag in de kapel wordt verwacht. Deze “smaakverschillen” hangen samen met het charisma, de specifieke spiritualiteit van een orde.

monniken en monialen

Ik noem mijzelf thuismonnik. Het woord –monnik duidt op verwantschap met de benedictijnse kloosterfamilie: benedictijnen en cisterciënzers die leven volgens de regel van St. Benedictus van Nursia. Een aantal kloosterwaarden uit de benedictijnse familie zijn belangrijke inspiratiebronnen in mijn persoonlijke leven. Op deze website kun je kennismaken met vier van deze monastieke waarden: stilte, gebed, werk en lezing. Je vindt ze op de pagina over kloosterwaarden.

Gebed en werk zijn bekend als de kenmerken van de benedictijnen (ora et labora). In een benedictijns klooster proef je in alles de opdracht van St. Benedictus aan zijn monniken om God in alles te eren. Zij gaan zorgvuldig om met wat hun is toevertrouwd en de liturgie is er zeer verzorgd. Veel benedictijnen zijn intellectueel gevormd. Cisterciënzers↪ wijden hun leven aan het zoeken van de eenheid met God, door Jezus Christus, in een gemeenschap van broeders of zusters. Zij werken in of rondom hun klooster (bv. landbouw of veeteelt) en hun dagritme maakt veel ruimte voor het zoeken naar God. Stilte, gebed en handwerk zijn wezenlijke kloosterwaarden in het leven van cisterciënzer monnik of moniale.

broeders en zusters

Dominicanen en franciscanen noemen zichzelf geen monniken en monialen, maar broeders en zusters. Hoewel ik mijzelf dus thuismonnik noem, voel ik mij ook verwant met dominicanen. Dominicanen↪ zijn “verkondigers van het evangelie van Jezus Christus omwille van het geluk van mensen”. Die verkondiging neemt tal van vormen aan (onderwijs, media, wetenschap, kunst, bestuur, pastoraat etc). Dominicanen vormen de Orde der Predikers. De meeste dominicanen werken buiten hun klooster en hun dagritme is daarop aangepast. Ik ben in 2014 gedoopt in het Dominicanenklooster Huissen en ben daarna aspirant-lid geworden van de Dominicaanse Lekengemeenschap Nederland↪. Ik heb na het vormingsjaar voor aspiranten toch besloten om mij niet door een gelofte aan de orde te verbinden.

De laatste jaren voel ik mij steeds sterker aangetrokken door de ignatiaanse spiritualiteit (jezuïeten). Mijn deelname in 2018 aan de Geestelijke Oefeningen in Drongen (BE) was hierbij een eye-opener. Sindsdien verdiep ik mij steeds meer in hun specifieke charisma. De ignatiaanse spiritualiteit wordt sterk bepaald door het thema ‘God zoeken en vinden in alle dingen’. Jezuïeten zoeken God in de wereld met heel haar wisselvalligheid en onvoorspelbaarheid. Maar zij doen dat vanuit een contemplatieve houding. De ruggengraat bij de ontwikkeling van die houding zijn de Geestelijke Oefeningen. Jezuïeten reflecteren voortdurend op hun handelen en komen van daaruit weer in actie. Jezuïeten zijn altijd mannen.

weblog

In een aantal weblogs uit de tijd dat ik als Thuismonnik aan mijn zoektocht begon, kun je iets proeven van het charisma van enkele ordes waarvan ik kloosters heb bezocht. Ik zet ze hieronder voor je op een rijtje. Filter ook eens in de lijst met weblogs op de categorie klooster of monnik.