vorming

Na afronding van het atheneum ben ik in 1976 in mijn woonplaats Groningen begonnen met de studie Nederlandse taal- en letterkunde. De studententijd was voor mij een belangrijk levensfase die mij sterk gevormd heeft. Ik was lid van studentenvereniging Agiana waar ik twee jaar in het bestuur zat. Onze dispuutsavonden gingen vaak over persoonlijke thema’s, zodat we af en toe bewust een luchtig programma op poten zetten. Op Agiana kwam ik zonder veel moeite uit de kast als homo, maar ook elders in de studentenwereld werd daar niet moeilijk over gedaan. 

Mijn studie zorgde voor een gedegen intellectuele ontwikkeling. Mijn specialisatie middeleeuwse letterkunde bracht mij voor het eerst uitgebreider in aanraking met het geloof. Hoe ik uiteindelijk 30 jaar later katholiek gedoopt ben, beschrijf ik elders. Agiana en mijn studie zijn zeker een belangrijke aanzet geweest voor mijn spirituele zoektocht. Die tocht voerde mij langs verschillende moderne “geloven” en religieuze tradities. Ik noem twee belangrijke pleisterplaatsen die voor mij van veel betekenis zijn (geweest).

pleisterplaatsen

Januari 2006 zette ik mijn eerste voet over de drempel bij deVoorde in Laag-Zuthem, bij Hattem (Ov.). deVoorde was een woonwerkgemeenschap die zijn basis had in de mystieke soefi-stroming van de Islam. Vanaf dat eerste moment voelde ik mij er welkom precies zoals ik was. Door de bewoners en medewerkers voelde je je echt gezien. Zonder deVoorde was ik waarschijnlijk niet gedoopt en katholiek geworden. deVoorde en zijn gedachtegoed (Pulsar) heeft honderden mensen geïnspireerd, maar ging helaas in 2014 failliet. Het werk is nog een tijd voortgezet onder de naam Pulsar inspireert, maar ook die bundeling van krachten is inmiddels opgehouden. Op hun website vind je verwijzingen naar afgestudeerden die het Pulsarwerk voortzetten.

In Huissen bij Arnhem staat het Dominicanenklooster Huissen↪. Ik kende de reputatie van het klooster als vormingscentrum (DAC) vanuit mijn opleiding tot psychosociaal werker. Mijn allereerste programma daar was een stille retraite in de Goede Week voor Pasen. Ook in Huissen voelde ik mij welkom. Het was een soort thuiskomen en het klooster werd mijn nieuwe pleisterplaats na deVoorde. Ik heb deelgenomen aan veel programma’s, was er te gast bij de broeders en heb er gewerkt als gastheer (net als bij deVoorde). De vieringen in Goede Week samen met andere deelnemers, de kapelgemeenschap en de broeders zijn al jaren hoogtepunten voor mij. Tijdens de Paasnacht 2014 ben ik in de kapel van het klooster gedoopt door p. Henk Jongerius.

retraites

De laatste 15 jaar ben ik vaak op retraite geweest: soms een paar dagen, soms een week of acht dagen. Bij de meeste retraites breng ik veel tijd in stilte door. Ook wandel ik dan graag (zeker abdijen liggen vaak in natuur of landerijen) en meestal lees ik veel. Spirituele of filosofische lectuur staat niet voor niets op mijn paklijst voor een kloosterbezoek. Als individuele gast in kloosters zijn de vieringen en de mooie gesprekken met medegasten vaak parels van mijn kloostertijd. Mijn groepsretraites zijn meestal begeleide retraites. Enkele programmaonderdelen en veel stilte kenmerken zo’n groepsretraite en altijd is er de mogelijkheid voor een gesprek met de begeleider(s) of een kloosterling.

In 2018 heb ik voor het eerst ‘s zomers de Geestelijke Oefeningen↪ van Ignatius van Loyola gedaan bij de Oude Abdij↪ in Drongen (België). Over een bijzondere ervaring tijdens die retraite heb ik een blog geschreven. Het jaar daarna waren de GO de basis van een retraite in Steyl (Li.). In de zomer van 2021 werd reizen naar het buitenland weer mogelijk tijdens de corona-pandemie. Drongen was opnieuw mijn reisdoel voor mijn derde retraite met de GO. Mijn meest intieme ervaring was de scène van Petrus die Jezus verloochent. Deze ervaringen met de GO hebben mijn aandacht binnen de religieuze wereld wel verschoven: van benedictijnen en trappisten via dominicanen naar de jezuïeten. Mijn verbondenheid met die andere ordes is niet verdwenen maar eerder uitgebreid naar een orde, waar ik wel (in negatieve zin) van had gehoord maar geen kennis van had. De spiritualiteit van de jezuïeten sluit sterk aan bij mijn eigen levenshouding: zelfonderzoek en geloof.

boeken

Als laatste voedingsbron van mijn vorming noem ik de boeken die ik lees. Zij vormen mijn gedachten over wie ik ben en waarin ik geloof en zijn mede bepalend voor mijn levenshouding. De wijzigingen in mijn boekenkast weerspiegelen de groei en ontwikkeling die ik doormaak. Geleidelijk aan verloor ik mijn interesse in literatuur en werd non-fictie steeds belangrijker. Boeken over astrologie en new age werden uitgebreid met boeken over boeddhisme, sjamanen en druïden. Inmiddels zijn veel van die boeken overgedragen aan een tweedehands boekhandel. Boeken geschreven door betrokkenen bij deVoorde werden vervolgens belangrijk voor mij en boeken over levenskunst.

Mijn groeiende interesse in het christendom en mijn zoektocht naar mijn thuis binnen het katholicisme zie je sinds 2012 steeds meer ruimte innemen. In mijn boekenkast staan boeken over mystiek, stilte (Miek Pot o.a.), benedictijnse en dominicaanse spiritualiteit en de laatste jaren de spiritualiteit van de jezuïeten. Wezenlijk voor mijn beleving van het geloof zijn de boeken van de Engelse theoloog James Alison↪. Hij is (vast geen toeval) gevormd door dominicanen en jezuïeten. Mijn vertaling van zijn lezing over Paulus’ Romeinen-brief vind je hier↪. Zijn “geloofscursus voor volwassenen”, Jesus the Forgiving Victim is nog steeds een belangrijke pijler onder mijn geloof.