verloren

Het is 14 april 2006, Goede Vrijdag. Het is de eerste dag van de retraite die een ommekeer in mijn leven gaat betekenen. Onder de noemer “In het licht van nieuwe ruimte” ben ik deelnemer aan een programma bij deVoorde, de woon-/werkgemeenschap voor persoonlijke en professionele groei in Laag-Zuthem bij Hattem Ov. De rode draad door het programma wordt gevormd door de zeven smarten en de zeven vreugden van Maria. Ik kies een smart uit, omdat het bijbehorende beeld van kunstenares Trudy Visser mij het meest aanspreekt: de vlucht.

duitsland

Op Stille Zaterdag vertrekken we met de bus naar het plaatsje Oberzeuzheim in Hessen, Duitsland. Daar bevindt zich in het bos een historische pelgrimsplek, waar je het innerlijke pad langs de smarten en vreugden van Maria ook fysiek kan lopen van kapelletje naar kapelletje. Op die plek zal zich bij het kruis op het altaar de ommekeer voordoen, die ik elders heb beschreven. Onderweg daar naar toe, verschuift er iets in mij. In gedachten bij de smarten voel ik dat ik terecht kom in de smart die volgt op de vlucht, verloren. Ik merk dat ik het spoor bijster ben en dat voelt heel alleen en eenzaam. Zittend bij het raam word ik erg verdrietig. Maar het is tegelijkertijd ook goed: zo is het nu eenmaal.

Later kiezen we allemaal een vreugde uit de kaartjes met de afbeeldingen van Trudy Visser. Ik kom uit bij gevonden. Deze afbeelding spreekt mij het meeste aan, vooral de tekst “Hallo” op de kaart, de kleuren en de mensfiguur. Deze vreugde van Maria gaat over tevoorschijn komen en gevonden willen worden. Een prachtig vooruitzicht, maar om gevonden te kunnen worden, moet je wel een relatie aangaan: met jezelf, met de ander, met de Ene. Op de pelgrimsplek in Oberzeuzheim zal ik merken dat de vreugde gevonden is afgebeeld op de achterkant van het kapelletje met verloren.

thuis

Het is februari 2020, 14 jaar na mijn pelgrimage in Duitsland. Eergisteren was ik voor de derde keer in een half jaar tijd bij een uitvaart aanwezig die veel indruk maakte. In augustus 2019 overleed mijn moeder, 87 jaar. Een mooie leeftijd, maar wel mijn moeder. Zij had het de laatste twee jaar na de verhuizing naar een serviceflat nu juist zo naar haar zin. Toen overleed in december volkomen onverwacht een goede vriendin, een jaar ouder dan ik. In januari bleek al dat ik het erg moeilijk had met haar overlijden. En als klap op de vuurpijl overleed in februari, even onverwacht, een goede vriend die we twee weken daarvoor nog op bezoek hadden gehad. 70 jaar oud en dus opnieuw iemand van mijn generatie. Twee dagen geleden is hij gecremeerd. En bij mij is de koek op.

Sinds half november ben ik niet meer aan het werk. Wel had ik allerlei ideeën over de toekomst, want ik moet nog wel vijf jaar aan de bak voordat er AOW op mijn rekening wordt gestort. Totdat dus een derde geliefde persoon overleed. Toen besloot ik om alle ideeën en plannen los te laten, mij terug te trekken op mijzelf en begeleiding te zoeken om op zoek te gaan naar het juiste pad. Net als in 2006 voel ik mij verloren: “Ik merk dat ik het spoor bijster ben en dat voelt heel alleen en eenzaam. Zittend bij het raam word ik erg verdrietig. Maar het is tegelijkertijd ook goed: zo is het nu eenmaal.” De laatste zin is belangrijk: na (een) ingrijpende gebeurtenis(sen) is het goed om een tijd verloren te zijn, om het een tijd helemaal niet meer te weten. Door dit uit te houden, te doorleven en steun te zoeken kan zich iets nieuws aandienen, kun je weer gevonden worden.

Ik ben alle richting kwijt,

ook de valse die ik misschien al tijden ging.

Ik ben verloren geraakt

voor mijn voorbije en komende leven.

Marcel Derkse, Uit vrije wil. Oude wegen voor nieuw leven.