zegenen

Stijn Fens legde in een column van Trouw van 22 maart 2021 de vinger op een schrijnende plek in de geloofsleer van de katholieke kerk. Een van de redenen dat in het westen de katholieke kerk leegloopt, is haar achterhaalde seksuele moraal. Ook ongehuwd samenwonende hetero’s (die anno 2021 natuurlijk ook het bed delen) en voorbehoedsmiddelen zijn fout. Fens schreef:

“Een katholieke priester kan van alles zegenen. (…) Onlangs legde iemand aan de Congregatie voor de Geloofsleer in Rome, die waakt over de zuiverheid van het katholieke geloof, de vraag voor of de kerk de macht heeft om verbintenissen van personen van hetzelfde geslacht te zegenen. Deze week kwam het antwoord: ‘Nee’. Een priester mag dus wel een Kia Picanto zegenen (zelfs al is het een oude diesel), maar geen homostel.”

de nederlandse kerkprovincie

In de wekelijkse nieuwsbrief van mijn parochie reageerde de pastoor zijdelings op het bericht uit Rome. Hij schreef: “De kerkelijke Leer strekt zich uit over vele facetten van het leven. Maar wat mij betreft zou het minder over de slaapkamer mogen gaan en meer over de rol van de kerk in de samenleving.” De pastoor neemt niet echt een standpunt in en blijft voorzichtig. Maar hij vindt dus wel dat de kerk zich minder met het liefdesleven van haar schapen bezig moet houden. En de Nederlandse Bisschoppenconferentie↪? Wat vindt die van dit standpunt van het Vaticaan? Komen de hoogste gezagsdragers van de kerk op voor hun vele homoseksuele gelovigen? In het land dat als eerste ter wereld het burgerlijke huwelijk openstelde voor paren van hetzelfde geslacht?

Nee. Zij zeggen alleen dat de Congregatie eerdere uitspraken over dit onderwerp memoreert en bevestigt. Volgens de Congregatie mocht het niet en mag het nog steeds niet. En, zeggen de bisschoppen: wij zijn hieraan gehouden. De reactie op dit standpunt van het Werkverband Katholieke Homopastores↪ was ongekend fel. “Wat is dit voor kerkelijke overheid? Een verhard hart, ziende blind, een gepleisterd graf, de wet belangrijker achtend dan de mens. Klinkt hier ergens nog het evangelie? En dan nog dúrven beweren dat je niet discrimineert, maar slechts de kerkelijke leer uitlegt. Ja, een leer die geheel is losgezongen van de werkelijkheid. (…) Wij (…) verklaren dat wij het verbod om over niet-heteroseksuele relaties de zegen uit te spreken zullen negeren. Wij verklaren dat verbod tot on-evangelie.” De hele brief lees je hier↪. Kortom, er is ruzie in de katholieke tent over homo’s met een relatie: mensen zoals ik.

is het erg? ja

Maatschappelijk gezien en kijkend naar de geloofwaardigheid van de kerk in de westerse wereld zeg ik: ja, dit is erg. De kerk diskwalificeert de liefde tussen twee mensen met een dubieus beroep op de bijbel en op het leergezag. Zij gaat voorbij aan haar eigen inzicht dat het evangelie getuigt van de levende aanwezigheid van God in de tijd. Dat vraagt om een voortgaande interpretatie die zich verhoudt tot de werkelijkheid anno 2021. In zijn lezing over Romeinen 1 wijst theoloog James Alison op een document uit 1993 van de Pauselijke Bijbelcommissie, De interpretatie van de Bijbel in de Kerk:

“Even verwerpelijk is alle actualiseren in een richting die ingaat tegen gerechtigheid en evangelische liefde; wanneer men bijvoorbeeld Bijbelteksten zou willen gebruiken ter rechtvaardiging van rassenscheiding, antisemitisme en mannelijk of vrouwelijk seksisme.”

Rond het thema homoseksualiteit is actualiseren nu precies wat er altijd wel gebeurt. Maar er zijn dus ook priesters die heel anders denken over het zegenen van homorelaties dan het Vaticaan of onze eigen bisschoppen. Ook veel Duitse priesters. Onlangs hebben zij in heel Duitsland openbaar aan homoparen de gelegenheid geboden om hun relatie te laten zegenen. Dus: ja, ik vind het erg dat de Kerk zo strak vasthoudt aan haar seksuele moraal. Gelukkig is de Kerk groter dan Rome en denken veel van haar herders moderner.

is het erg? nee

Maar voor mijzelf zeg ik: nee, ik vind het niet erg. Ik ben in 2005 met mijn man voor de wet getrouwd. Ik was nog niet gedoopt en zocht dus geen kerkelijke zegening. Ook nu ik mijzelf christen en katholiek noem, voel ik geen behoefte aan de zegening door een priester. Mijn huwelijk is voor mij een wereldlijke, juridische erkenning van de gelijkwaardigheid van hetero’s en homo’s. Samen met de liefde van mijn man en de mensen om mij heen, is dat voor mij voldoende. Ik zie het huwelijk als een menselijke verbintenis tussen twee mensen die van elkaar houden en ervoor kiezen hun levens samen vorm te geven. De katholieke kerk kijkt daar anders tegenaan: het huwelijk is een van de zeven heilige sacramenten. Zoals bij ieder sacrament is God aanwezig (present) in het kerkelijk huwelijk. Dus: nee, ik vind het niet erg dat ik volgens Rome mijn relatie niet kan laten zegenen.